Жемқорлардың жымқырған қаржылары жыл сайын миллиардтарды құрайды

26.05.2023, 12:47
332
Жемқорлардың жымқырған қаржылары жыл сайын миллиардтарды құрайды Smartnews.kz

Биыл жемқорлардың ақшасын мақсатты жолға жұмсау ұйғарылды.

Жең ұшынан жалғасқан сыбайластықтың талай оқиғасы әшкереленіп жатқан болса, сол жемқорлардан қайтарылған қаржыға 62 мектеп салынатыны хабарланды. 
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің салынуы тиіс нысандарының тізімінде 62 мектеп бар екен. Ведомствоның ақпан айындағы «Құрылысы және реконструкциялануы Білім беру инфрақұрылымын қолдау қорының қаражаты есебінен қаржыландырылатын орта білім беру объектілерінің басым тізбесін бекіту туралы» бұйрығында көрсетілген осы тізімдегі мектеп тердің құрылысын мемлекет жемқорлардың ақшасына салады.

Қай қалада қанша мектеп салынатыны нақтыланды. Енді тек іске кірісу керек. Атап айтқанда, Астанада 7425 оқушыға арналған 10 мектеп салу жоспарланған. Өңірлер бойынша алсақ, Алматы облысында 11550 орындық 10 мектеп, Түркістан облысында 2050 орындық 9 мектеп, Жамбыл облысында 2850 орындық 6 мектеп, Қызылорда облысында 2175 орындық 5 мектеп, Маңғыстау облысында 4800 орындық 4 мектеп салу көзделіп отыр.
Тізбені толық келтірсек, ары қарай – Ақмола облысында 600 орындық 2 мектеп, Ақтөбе облысында 620 орындық 3 мектеп, Атырау облысында 1200 орындық 2 мектеп, Шығыс Қазақстан облысында 900 орындық 2 мектеп, Батыс Қазақстан облысында 708 орындық 2 мектеп, Қостанай облысында 1080 орындық 2 мектеп, Солтүстік Қазақстан облысында 900 орындық 2 мектеп салу жоспарланған. Жетісу, Ұлытау және Павлодар облыстарында сәйкесінше 1200, 200 және 312 орындық бір-бір мектептен салынады.

Осы мектептердің құрылысына 96 миллиард 495 миллион теңге бөлу жоспарланған. Бұл қаражат жаңа мектептерді салуға және бұрыннан бар мектептерді кеңейтуге жұмсалады.
Жемқорлардан тәркіленген және білім беру инфрақұрылымын қолдау қорына түскен ақшаға 70-тен астам мектеп салынатынын ҚР Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев наурыз айының басында мәлімдеген болатын.

Еліміздегі жемқорлықтың деңгейі өте жоғары екенінің көрінісі осы болса керек. Сыбайлас жемқорлықтың көлеңкесінде айналымында ондаған миллиард теңгенің көшіп-қонып жүруі қоғамды алаңдататын нәрсе. Әрине, жемқорлардың әшкере болып, жегендері желкесінен шығарылғаны дұрыс. Бірақ мұншама мол қаржы жымқыратындары жаға ұстатарлықтай өкініш екені тағы бар.

Жалпы елімізде мемлекетке қайтарылған активтерді басқару үшін арнайы қор құрылатын болыпты. Парламент Мәжілісінде талқыға түсіп жатқан бес заң жобасының бірі «Заңсыз сатып алынған активтерді мемлекетке қайтару туралы» деп аталады. 
Палата отырысында мемлекетке қайтарылған активтерді жинақтау және басқару мәселелері бойынша арнайы мемлекеттік қор құрылатыны айтылды. Мемлекетке қайтарылған активтерді жинақтау және басқару мәселелері бойынша арнайы мемлекеттік қор және оны басқарушы компания құрылады екен. Айтуларын қарғанда, қайтарылған активтер Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыруға бағытталған әлеуметтік және экономикалық жобаларды қаржыландыруға мүмкіндік береді.

Заң жобасы активтерді қайтарудың тетіктерін айқындауға бағытталған. Себебі активтерді анықтау және қайтару үшін қажетті заңнамалық негіздер мен жаңа құралдар жетіспей жатқан көрінеді.

Заң қабылданғаннан кейін Бас прокуратураның құрылымында заңсыз шығарылған активтерді қайтару жөніндегі жеке ведомство құрылады деп жатыр. Ол осы саладағы уәкілетті органның функцияларын орындайды екен.

Заң жобасын әзірлеудегі мәселе – заңсыз сатып алынған және шығарылған активтердің сақталуын, басқарылуын, өткізілуін және мемлекетке қайтарылуын қамтамасыз ету.  Мұндағы жұмыс қажетті шаралар белгілеу, қаржының шығу тегін растау, іздестіру  жұмысына байланысты қоғамдық қатынастарды реттеу екені айтылып жатыр. Заңсыз сатып алынған және шығарылған активтерді мемлекетке қайтару арқылы халқының әл-ауқатын арттыру, активтерді ерікті түрде қайтаруды ынталандыру, активтерді заңсыз сатып алуға ықпал еткен себептер мен жағдайларды жою жұмыстары қолға алынбақ.

«Ақша таппаймын, өзім сыйлықпын»: Ерке Есмахан күйеуі Raim-ға туған күніне не сыйлағанын айтты «Жүрегім сыздап кетті»: Мөлдір Әуелбекова марқұм Салтанат Нүкеноваға ән арнады (видео) Отандық «Міржақып. Оян қазақ» фильмі бірнеше номинацияға ие болды Қазақстанда енді күйеуі әйелінің көзін көгертсе бұрынғыдай 15 тәулікке емес, екі жылға дейін бас бостандығынан айрылады «Қызымның әкесінің төртінші әйелі болдым»: Мөлдір Әуелбекова жеке өмірі туралы сыр шертті ШҚО: гидротехникалық құрылыстар штаттық режимде жұмыс істеп тұр "Бір ай Түркияда тұрып келдік": Ермек Шынболатов актриса Ақбота-Нұрмен не байланыстыратынын айтты "Киноны қарызға түсірдім": Бағлан Әбдірайымов жаңа фильмі жайлы шындықты айтты Тоқаев пен Жапаров екі ел өнерпаздарының гала-концертін тамашалады «Нағыз ер мінезді жігіт»: Сара Амангелді өзін Тұрарға қосатын көпшілікке жауап берді Су тасқынынан кейін 5,8 мыңнан астам қазақстандық отбасы мемлекеттік қолдау алды Ғылым және жоғары білім министрі ядролық физика саласындағы ғалымдармен кездесті «Бір айлап сөйлемей жүре береді»: танымал актриса «Күлпаш» рөлімен танылған күйеуі жайлы айтты Қазақстандықтар су тасқыны жағдайын онлайн бақылай алады Жел күшейеді: бүгінгі күнге арналған ауа райы болжамы жарияланды "Кешірім сұрамаймын": Дариға Бадықова мен Олжас Абай жаңа фильмге саундтрек шығарды "Өмірімде өзгеріс көп болды": әнші Еркін Нұржанов ел алдына неге шықпай кеткенін түсіндірді Діни басқарма Нүкенова мен Бишімбаевтың некесін қиған имамды жазалағанын мәлімдеді «Он баланың тоғызы орыс тілінде сөйлеп жүреді»: Сара Тоқтамысова балаларынан қазақша сөйлеуді талап ететінін айтты "Қайын атам ұзартқышпен ұрды": Алматылық әйел отбасылық зорлық-зомбылықтың құрбаны болғанын айтты