SMARTNEWS.KZ басылымының хабарлауынша, 2025 жылдан бастап қазақ тілінде хабар таратуды талап ететін ереже күшіне енгенімен, оны орындамаған телеарналар мен радиолар әзірге ешқандай жазаланбай келеді. Алайда бұл жақында өзгеруі мүмкін: Мәдениет және ақпарат министрлігі қазақ тіліндегі контент көлемін азайтқан медиаларға айыппұл салу туралы ұсыныс енгізді.
Қазіргі заң бойынша, теле және радиоэфирдің кемінде 55 пайызы қазақ тілінде болуы тиіс. Бірақ бұл талаптың бұзылғанына құқықтық жауапкершілік қарастырылмаған.
Осыған байланысты министрлік Әкімшілік құқықбұзушылықтар кодексіне өзгерістер енгізуді ұсынып отыр. Қоғамдық талқылау 10 шілдеге дейін жалғасады.
Жаңа түзетулерге сәйкес:
Қазақ тіліндегі эфир үлесін сақтамаған теле-радио арналарға айыппұл салынуы мүмкін;
Жарнама уақытын тәуліктік лимиттен (20%) асырғаны үшін де жаза қарастырылған;
Сонымен қатар әлеуметтік желілер мен видеоплатформаларда заңсыз контент таратқан тұлғалар мен компаниялар да жауапкершілікке тартылуы ықтимал.
Мәдениет министрлігінің мәліметінше, 2024 жылы Қазақстандағы онлайн платформалардан 78 мыңнан астам құқықбұзушылық контент табылған. Бірақ соның тек 24 пайызы ғана өшірілген. Осыған байланысты цифрлық кеңістікті бақылау қиындап барады, дейді ведомство.
"Еуропа елдері, Оңтүстік Корея мен Ұлыбританияда тілдік нормалар мен жарнама шегін бұзған медиаларға миллиондаған айыппұл салынады, тіпті кей платформалар бұғатталып жатады", — делінген ресми құжатта.
Билік осы қадам мемлекеттік тілді қорғап, медиа саласының жауапкершілігін арттырады деп сеніп отыр.
Еске салайық, 2030 жылға дейінгі Тіл саясаты тұжырымдамасында мемлекеттік телеарналардағы қазақ тіліндегі контент үлесін 85%-ға дейін жеткізу және халықтың қазақ тілін меңгеру деңгейін 84%-ға арттыру көзделген.