SMARTNEWS.KZ басылымының хабарлауынша, Еуроодақ елдерінің дипломаттары Газа секторындағы соғысқа байланысты Израильге қарсы санкциялар енгізу туралы әзірге ортақ шешімге келе алмады. Брюссельде өткен Mashreq/Maghreb жұмыс тобының онлайн кездесуінде 27 елдің өкілі Израильдің Horizon Europe зерттеу қорына қатысуын шектеу ұсынысын қолдамады.
95 миллиард еуро көлеміндегі бұл қордан Израильді ішінара шеттету туралы ұсынысты Еурокомиссия көтерген еді. Бірақ бірнеше ел, соның ішінде Германия мен Италия, санкциялардан гөрі «диалогты жалғастыруды» жөн көреді. Осы себепті қажетті дауыс саны — квалификациялық көпшілік — жиналмады.
«Жағдай өзгерген жоқ», — деді бір еуропалық дипломат, өткен аптада елшілер деңгейінде де дәл осы ұсыныс мақұлданбағанын еске сала отырып.
Кейбір елдер — Франция, Испания және Ирландия — Еурокомиссия бастамасын қолдаса, Румыния мен Финляндия әлі де құжатпен танысып жатыр. Осылайша, санкциялар туралы бастама 29 тамызда сыртқы істер министрлерінің бейресми кездесуінде қайта қаралмақ.
Саяси қимыл әлсіз, ал гуманитарлық дағдарыс күшейіп барады
Израиль соңғы уақытта Газа секторындағы қоршау мен азық-түлік тапшылығына байланысты жаһандық сынға ұшырады. Алайда дипломаттар арасындағы пікірталастардың баяулығы жағдайды одан сайын ушықтырып отыр.
Егер Израиль Horizon Europe шеңберіндегі Еуропалық инновациялық кеңестен (EIC) шеттетілсе, бұл ел 200 миллион еуроға дейінгі болашақ инвестициялар мен гранттардан қағылуы мүмкін. Бұл кеңес «құрылымды бұзатын технологияларды» қаржыландырумен айналысады. Дегенмен, Комиссия өкілдерінің айтуынша, бұл шектеулер негізгі ғылыми зерттеулерге әсер етпейді.
Жағдайдың моральдық жағы
Брюссельдегі Еуропалық Таяу Шығыс жобасының басшысы Мартин Конечны кейбір елдердің санкциялардан бас тартуын «масқара шешім» деп атады:
«Газа секторында бейбіт тұрғындар аштан қырылып жатқанда, кейбір елдердің тіпті ең жұмсақ қысымды жасауға батылы жетпеуі — бұл адамгершілік тұрғысынан да, саяси тұрғыдан да ақталмайтын қадам», — деді ол.
Еске сала кетейік, дүйсенбі күнгі кездесудің алдында ХАМАС тұтқынындағы екі израильдік азаматтың қатты әлсіреген, күйзеліске түскен видеосы таралып, Батыс елдерінің наразылығын тудырған болатын.
Саяси шешімдердің кешеуілдеуі мен ортақ ұстанымның болмауы — Израиль мен Палестина арасындағы шиеленісті тоқтатуға бағытталған дипломатиялық әрекеттердің әлсіздігін көрсетіп отыр.