Сахарадан ауған ыстық Түркияға жақындап қалды

24.07.2023, 16:41
304
Сахарадан ауған ыстық Түркияға жақындап қалды smartnews.kz

Күннің шектен тыс ысып кетуінің адамға алып келер жайсыздығы өте көп.

Созылмалы аурулар қозады, мұрыннан қан кетеді, жедел жәрдем шақырушылар көбейеді. Ал мұндайда табиғи өрт қауіпсіздігінің артатыны да түсінікті.

Осы күндері Африкадағы алып Сахара шөлінен ауаға алапат ыстық тарап, желдің ыңғайымен Еуропаға қарай бер алды деп жатыр. Сахарадан ауған ыстық Түркияға жақындап қалыпты. Құмды шөлдің үстінде табиғи жолмен болған термиялық жарылыстың, яғни кейде әуе толқындарында өздігінен орын алатын  жарылыстың салдарынан тараған аптап ыстық Түркияның оңтүстігіне жетіп жығылған көрінеді. Жерорта теңізінің жағалауындағы ауа температурасы кешегі сенбі-жексенбі күндері 45 градусқа шықты, теңіз суы 26 градусқа дейін жылынды. Стамбулдағы, Анкарадағы және Түркияның солтүстігіндегі ыстық 35 градус болып тұр. Ыстық Еуропаның өзге аймақтарына да жетеді, Исландияда ауа температурасы 35-40 градус болады делінген. Аптап ыстық Германия мен Францияға жетпесе керек. Ол елдерде шамамен 25 градус сақталады деп жатыр.

Сахараның ыстығы біздің аймақтарға жанама болса да әсер етті ме кім білсін, демалыс күндері еліміздің кей аймақтарында күн бірден ысып, 40 градусқа жетті. Бүгін де күн ыстық болған аймақтар бар. Маңғыстау, Атырау және Батыс Қазақстан облыстарында найзағай ойнап, жел тұрады делінген. Ыстық күнде бұл өте қауіпті. Маңғыстау облысында ыстық 42 градусқа көтерілетіні айтылған. Түркістан облысы мен Шымкент қаласында аптап ыстық 43 градусқа шығып, үш-төрт күн сақталатыны болжанған. Секундына 15-20 метр ыстық жел тұрып, өрт қауіпсіздігін күрт арттырады деп ескерткен. Осындай ыстық пен өрт қауіпсіздігі Қызылорда облысында да үш-төрт күн сақталатын көрінеді. Алматы облысының кей жерлерінде де ауа температурасы 39-42 градус аралығында болып жатыр. Жетісу облысының Алакөл көлдері ауданында 35-39 градус ыстық 26 шілдеге дейін тұрады, ыстық жел соғады делінген. Ұлытау облысында да ыстық 39 градусқа баратын көрінеді.  Абай, Шығыс Қазақстан, Ақтөбе облыстарында ыстық 35-36 градус болып жел тұрса, Қостанай, Павлодар, Ақмола облыстарында одан төменірек болады деп жатыр. Қалай болғанда да, осы аптаның ішінде барлық өңірлерде өрт қауіпсіздігі артпай тұрмас. Ал табиғи өрттің алдын алу үшін төтенше жағдайлар қызметі сақадай сай болуы керек.  

Мысалы, бірер күн бұрын дала өртінің алдын алу, табиғи өрттердің таралуына тосқауыл қою мақсатында Жамбыл және Түркістан облыстарының орман шаруашылығы мекемелері, мемлекеттік өрт сөндіру бөлімдері қызметкерлерінің қатысуымен өрт сөндіру кезіндегі өзара іс-қимыл жөніндегі бірлескен оқу- жаттығу жиыны өтті. Мұны дер кезіндегі маңызды шара деуге болады. Оқу-жаттығу жиынында өрт сөндіру бөлімдерінің, орман шаруашылығы мекемелерінің әрбір жеке құрамдарының, ауылдық округтердегі ерікті жасақтардың және медициналық қызметкерлердің дайындығы тағы да бір рет пысықталды. Мамандар өрт аумағын дереу ауыздықтап, от шарпыған аумақты өшірді. Ситуациялық сәтті бақылап отырған басшылық құрам өткізілген  оқу-жаттығуға оң бағасын берді. Осындай оқу-жаттығу жиыны өзге өңірлерде де өткізіліп жатса құба-құп.

Демалыс орындарында өрт қауіпсіздігін сақтамаудың кесірінен қайғылы жағдайлар орын алып жатады. Жаз шыға төтенше жағдай мекемесінің сала мамандары түсіндіру жұмыстарын жүйелі түрде жүргізсе жақсы. Мысалы, жақында Жамбыл облысының Сарысу ауданы төтенше жағдайлар бөлімінің қызметкерлері,  «Жұлдыз» балалар сауықтыру лагерінде балалар мен тәрбиешілерге өрттің алдын алу, қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтау бойынша профилактикалық жұмыстар жүргізді. Сондай- ақ, суға түсудің қауіпсіздік ережелері, өрт қауіпсіздігі ережелері, биіктіктен құлаудан сақтану туралы айтылып, балалар мен тәрбиешілерге жадынама парақшалары таратылды. Аптап ыстық күндері  адамдардың су жағалап кететіні рас. Бұл да қауіпті, әсіресе балаларға бас-көз болмаса қиын-ақ. Сарысу  ауданындағы сияқты профилактикалық жұмыс өзге жерлерде де өткізіліп жатса ешбір зияны жоқ, тек қана пайдасы бар іс-шара болар еді. Әрине, күннің ыстығында балалар суға түсіп салқынданып алуды  әдетке айналдырғаны баршаға аян. Алайда бейқам балалар көбіне суға түсу ережелерін сақтай бермейтіні тағы бар.

Сахарадан тараған аптап ыстықтың лебі болар, біздің өңірлерімізде де бірер күн осындай ыстық пен жел тұратын сияқты. Бұл күндер төтенше жағдайсыз, жеңіл өтсін дейміз.

«Оқи беремін де»: Индира Расылхан хиджабын сөз еткендерге жауап берді «Көп нәрсеге көз жұмып, шыдайды»: Қайрат Әділгерей қыздарына арнап әсерлі жазба жариялады "Мен түсінетін тілде сөйлесесіз": Дрифт турнирінің жетекшісі қазақ тіліне қатысты атышулы видеодан кейін жұмысын тоқтатты Қазақстан құрамасы географиядан EGeO Еуропалық олимпиадасында алты медаль жеңіп алды «Ақ көйлек кимегеніме өкінемін»: Зарина Кармен тойының болмау себебін айтты «Өз үйімізде жүргендейміз». Шетелдік тілші ШЫҰ саммитіндегі жұмысы туралы айтты «Әкімшілік жауапкершілікке тартылады»: Төреғали Төреәлі заңсыз лотерея ойнататын блогерлерге қарсы шықты «Жамбасында тістің ізі қалған»: Түркістан облысында 19 жастағы қыз күйеу жігітінің көлігінен өлі табылды «15 құрсақ көтерген құдағайыма жол бердім»: Жеңіс Ысқақова немересін бесікке салды (ВИДЕО) ҚР Мемлекеттік рәмізі Елтаңба өзгертілмейтін болды Түркістан облысында алғаш рет жаңа туған нәрестенің жүрегіне ота жасалған Fix Price компаниясы «Астана» халықаралық қаржы орталығына көшті ШЫҰ Бас хатшысының рөлін күшейту ұсынылды Бейжіңде қазақ мәдени орталығы ашылады – Аида Балаева ҚР Ғылым және жоғары білім министрі мен ҚХР Білім министрінің екіжақты кездесуі өтті Алпауыт державалар текетіресте болған кезде, Қазақстан өте маңызды рөл атқара алады - Антониу Гутерриш «Өтемақыны қарапайым жер ретінде есептеген»: БҚО-да ерекше алма бағын қалпына келтіруге 1,5 млн доллар керек Қазақстан мен Қытай техникалық және кәсіптік білім беруде өзара ынтымақтастық мәселелерін талқылады ШЫҰ қызметі реформалануы мүмкін бе – Бас хатшы жауабы Беларусь ШЫҰ-ның толыққанды мүшесі болды