Адам денсаулығы 80%-ға өмір салтына байланысты - NU профессордың зерттеуі

01.08.2023, 11:38
697
Адам денсаулығы 80%-ға өмір салтына байланысты - NU профессордың зерттеуі nu.edu.kz

Назарбаев Университетінің профессоры, шетел университеттердегі әріптестерімен бірлесіп, бұрын жарық көрген бес кітапты біріктіріп, молекулалық медицина туралы оқу құралын шығарды.

Назарбаев университетінің қауымдастырылған профессоры Фердинанд Молнар Польша ғылым академиясының профессоры Карстен Карлбергпен және Дюссельдорф университетінің докторы Юнике Веллермен бірлесіп «Молекулалық медицина: ғылым қалай жұмыс істейді» оқулығын жазды. Онда олар гендерді реттеу, эпигенетика, молекулалық иммунология, қатерлі ісік биологиясы және нутригеномика тақырыптарын зерттейді.

Springer Nature журналында жарияланған 42 тараудан тұратын жинақталған оқулық денсаулық пен аурудың молекулалық және жасушалық аспектілерін тереңдететін молекулалық медицинаға кең шолу болып табылады. Басылым гендік реттеуді, соның ішінде өмір салты мен қоршаған орта әсерінен болатын эпигенетикалық өзгерістерді, сондай-ақ организмінің қорғаныс механизмдерінен иммундық бұзылуларға дейінгі молекулалық иммунология принциптерін зерттейді. Осы тұрғыда, кітап қатерлі ісік, қант диабеті, жүрек ауруы және иммундық бұзылулар сияқты кең таралған аурулардың молекулалық негіздерін зерттейді. Ол сонымен қатар тамақтанудың эпигенетика мен ауруға әсерін түсіндіреді.

Авторлар эпигенетиканың жиі кездесетін аурулардың пайда болуында маңызды рөл атқаратынын атап көрсетеді. Сонымен қатар, кез келген ауруларға генетикалық бейімділік олардың себептерін 20% -дан азын түсіндіреді, ал қалған 80% -ы ең алдымен адамның өмір салты әсер етуі мүмкін эпигеноммен байланысты. Осылайша, денсаулықты сақтау жеке адамның жоғары жауапкершілігін талап етеді. Бұл білім биологтар мен биохимиктер үшін ғана емес, сонымен қатар биомедициналық пәндерді оқитын студенттер үшін де маңызды.

Профессор Фердинанд Молнар 2018 жылы NU Жаратылыстану, әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдар мектебінің биология кафедрасына жұмысқа орналасты. Бұған дейін ол 2008 жылдан бастап Шығыс Финляндия университетінің (Куопио, Финляндия) Фармация мектебінде жұмыс істеді, онда ядролық рецепторлардың лигандтармен, ақуыздармен және ДНҚ-мен өзара әрекеттесуін зерттеді.

Профессор Молнардың қызығушылығы интегративті құрылымдық биология және биоинформатика, денсаулық пен аурудағы эукариоттық транскрипцияны реттеу және рекомбинантты ақуыздарды өндіруді қамтиды.

Springer Nature жазылымының иелері кітапты тегін жүктей алады.

Ақбота Керімбекова ұлының үйлену тойын үйінің ауласында өткізді (ВИДЕО) Танымал актриса Әлия Әнуарбекке сырға салынды (ВИДЕО) «Қалаулым» қатысушысы өзін-өзі өртемек болды (ВИДЕО) Жетісу облысында 5 жасар қызды қағып өлтірген мас жүргізушіні сот босатып жіберген «Теңіздегі бес жұлдызды қонақүй»: Енді Каспий теңізінде круиздік лайнер қатынайды Шерзат Болаттың өліміне қатыс сот үкімі 5 маусымда шығарылады Зеленский Трамптан Ресейге қарсы жаңа санкциялар енгізуді сұрады Өскеменде ер адамды өлтіріп, мәйітін аурухана маңына тастап кеткендер ұсталды Ақжарқын Тұрлыбайдың ісі бойынша қолдан келгеннің бәрін жасадық – СІМ Айжұлдыз бен Сәкеннің Мальдивтегі романтикасы күтпеген жағдаймен аяқталды (ВИДЕО) Пәкістанда бала некесіне заңмен тыйым салынды Астанада түрік азаматы «тыйым салынған заттар» туралы әзілдеймін деп қамауға алынды Ұлыбритания соғысқа дайындық режиміне көшті – Стармер 21 млрд теңге жымқырған: «Amanat Drive» қаржы пирамидасы әшкереленді Haribo конфеттерінен каннабис табылды Каналға шомылуға барған бала суға батып кеткен Басты айыпталушы Абзал Шынасыл тағылған айыппен келіспейтінін мәлімдеді Сотталушы Шерзаттың өліміне әкесі Қаржаубайды кінәлады Синоптиктер Алматы мен Астана тұрғындарына ауа ластануына байланысты ескерту жасады «Кемпір-шал»: Сәкен Майғазиев пен жары бір-біріне қандай ерекше ат қойғанын айтты