Құтқарушылар ұзақ уақыт бойы су іздеген, алайда шахтада қарапайым өрт сөндіру құралдары да болмаған.
Куәгерлердің айтуынша, құтқару жұмыстарын үйлестіру Қарағанды облысының әкімі мен Төтенше жағдай министріне, сондай-ақ құтқару қызметі басшысының құзырында еді.
Құтқарушылардың айтуынша, басшылық оларға адам ретінде қарамай, еш қиындықсыз алмастыра салатынын айтқан. Олар шахтадағы апатты жою кезінде моральдық қысым көрген. Психолог барынша қолдау көрсеткенімен, шахтадағы жағдайды сөзбен жеткізу мүмкін емес.
Мардымсыз жалақыға қауіпті жұмыстар атқарған тау-кен құтқарушыларына сыйақы туралы сөз қозғаудың да қажеті жоқ. Сонымен қоймай 70-ші, 80-ші жылдардағы тозығы жеткен киім-кешекпен жүреді, ал 2008 жылы сатып алынған респираторлардың өзі қызметін 2018 жылы аяқтаған.
Тіпті қауіпсіз еңбек жағдайлары да қарастырылмаған.
Шахталарда 10 өрт сөндіргіштің 2-уі ғана жұмыс істеді, ал басшылық актілерде ескертулерді жасырып, тек ресми ескертулерді ғана жазған. Өйткені осыған дейін тау-кен құтқарушыларының мемлекеттік қызметі жеке қолға тапсырылғандықтан, басшы барлық ескертулерді ашық айтса, онда шахта олармен келісімшартты бұзуы мүмкін еді.
Осылайша кей адамдардың ашкөздігі осы оқиғаға әкелді.
Тау-кен құтқарушылары Костенко шахтасында қаза тапқандарды естігенде, “олар бұл жолға отбасын асырау үшін ғана барды ғой”, - деп көздеріне жас алды.
Құтқарушылар жарылыстың қаншалықты қуатты болғанынын айтып өтті.
“Жарылыстың қуатты болғаны соншалық, адамдарды бөлшектеп тастағаны былай тұрсын, шойыннан жасалған бағаналардың өзін майыстырып тастаған. Жер астында ештеңені анық көру мүмкін емес, барлығы астаң-кестең болып жатыр. Біз алдымен адамдардың денесін, дене бөлшектерін шығардық. Кейбіреулерін, тіпті, тану мүмкін емес. ДНК сараптамасын жүргізу керек”, – дейді құтқарушы.
Тау-кен құтқарушыларын қорқытқанымен қоймай, келіспейтіндер жұмыстан шығарылған. Енді бұған үндемеу мүмкін емес.