Адам миын модельдеу алгоритмі жасалды

12.10.2023, 13:12
613
Адам миын модельдеу алгоритмі жасалды EPA/SALVATORE DI NOLFI

Тель-Авив университетінің профессоры Эмилия Фридманның жетекшілігіндегі Ресей Ғылым академиясы машинатану мәселелері институтының «Күрделі механикалық жүйелерді, желілерді және орталарды цифрландыру, талдау және синтездеу» халықаралық зертханасының ғалымдары адам миының жұмысын әртүрлі жағдайларда модельдеуге мүмкіндік беретін бірегей математикалық алгоритмді жасады. Kazinform агенттігі бұл туралы ТАСС ақпарат агенттігіне сілтеме жасап хабарлайды.

 

Бұл алгоритмді қолдану әртүрлі психикалық ауруларды зерттеуге, сондай-ақ импланттарды басқаруға арналған «ми-компьютер» интерфейсін жасауға мүмкіндік береді, деп хабарлады РҒА Машинатану институтының баспасөз қызметінен.

«Болашақта біз өз нәтижемізді қояншық ауру және зейін тапшылығы гиперактивтілігінің бұзылуы сияқты ауруларды зерттеу үшін, сондай-ақ роботтарды «ой күшімен» басқаруға мүмкіндік беретін және нейропротездеу саласында белсенді қолданылып жүрген «ми-компьютер» интерфейсін жасау үшін де қолдануға болатын ми белсенділігі режимдерін жіктеу мәселелерін шешуге қолдануды жоспарлап отырмыз», - деп қосып өтті институттың баспасөз қызметінен.

Адамның миы 80 млрд-тан астам нейрондық жасушадан тұрады. Әлемдік ғылымда мұндай күрделі органның толық және жан-жақты үлгілерін жасау әлі күнге дейін шешілмеген мәселе болып қала береді. Дегенмен, Санкт-Петербургтегі халықаралық зертхананың бір топ ғалымдары осы мақсатқа жақындаудың және әртүрлі жағдай, соның ішінде экстремалды жағдайда ми жұмысының белгілі бір режимдерінің үлгілерін жасаудың жолын тапты.

Ғалымдардың шешімі жеке ми жасушаларын немесе олардың популяцияларын зерттеу үшін қазірдің өзінде қолданылатын ФицХью-Нагумо математикалық моделіне негізделген. Дегенмен, бұл модельде миллиардтаған нейрондарды бір уақытта модельдеуге кедергі келтіретін құрылымдық шектеулер бар.

РҒА Машинатану институты зертханасының мамандары нейрондардың мембраналық потенциалын - яғни әртүрлі жағдайларда ми жасушаларының қабырғаларының кернеуін өлшеуге назар аударды. Бұл деректерге жылдамдық градиентінің математикалық әдістері мен дифференциализатор сүзгілері қолданылады, олар бұрыннан танылған ФицХью-Нагумо моделімен бірге адам миын модельдеу мүмкіндіктерінің жаңа деңгейіне жетуге мүмкіндік бермек.

«Мешіттен тегін тамақ жеп кететін»: Танымал ұстаз актер Мадияр Серікбаевтың құпиясын айтып қойды «Ғашық болудан шаршамайды, ләззат алады»: Актер Нұрсұлтан Жақсыген жаңа сүйіктісін көрсетті «Бұрынғы «КНБ-шник» екенін айтты»: белгілі әншіні көршісі ұрып-соққан (видео) «Рұқсаты шарт емес»: Нұрлан имам әйелдің күйеуінің рұқсатынсыз ораза ұстауы туралы айтты Шымкенттік жігіт өз атасын ұрлап одан ақша бопсалаған Астанада көлік қаққан 7 жасар қыз қайтыс болып кетті Қыз үшін төбелескен оқушыдардың ата-анасы жазаланды «Құны 1,5 млрд теңге»: Нығматулиннің әйелінің Алматыдағы үйі туралы таң ақпарат тарады «Спектакльдерге 4 млн теңге бөлу деген күлкілі»: Тұңғышбай Жаманқұлов қазіргі театрлары «бетімен кеткенін» айтты Шерзат Болаттың ісі прокуратураға жетті Жалған куәлікпен жұмыс істеген мұғалімдер ұсталды Елімізде кімдер әскерге шақырудан босатылатыны белгілі болды «Кредитті төлемеу үшін пышақтап кетті»: 19 жастағы мүгедек жігіттің өліміне әскери қызметкер күдікті боп шықты Қазақмыс қаза болған кеншілердің отбасына барлық несиелерін өтеп берген «Оразаларыңыз қабыл болсын»: Трансгендер Амилайдың хиджабтағы образы көптің ашуын туғызды Сахнада көрінбей кеткен Жанар Дұғалованың сәбимен түскен суреті көпшілікті таңғалдырды Ақтаулық бала жылу батареясынан атқылаған ыстық суға күйіп қалды «Адам өлтіргендер де тойлатып жүр»: «Қойшы бала» соңынан ерген сөздерден қиналып жүргенін жасырмады «Бәрібір түрмеге отырғызамын деді»: 4 баланың әкесі полицейлердің қысымынан соң өзіне қол жұмсаған «Бұлай атақты болуды басқа бермесін!»: Назым Қаһарман танымалдығы үшін айыптағандарға жауап берді